Al sinds een jaar zijn mensen van de Stichting GEA bezig nieuwe vormen van informatie-verspreiding uit te proberen door middel van nieuwe media. Deze zijn vooral gericht op de wat jongere donateurs of donateur-gezinsleden, die veel van tijd doorbrengen achter de computer, met een tablet of een smartphone. Daarom heeft Stichting GEA ervoor gekozen te gaan experimenteren met een platform dat een optimale kans biedt voor multimedia en interactiviteit. Vorig jaar hebben we daarom de eerste drie versies gepubliceerd van de zogenaamde iBooks.
Deze iBooks hebben een aantal mogelijkheden die verder gaan dan de gewone iBook reader. Je kunt:
in je eigen kopie van een iBook aantekeningen maken;
uitleg krijgen van moeilijke woorden/begrippen, direct via een woordenlijst of via het internet door aansluiting op Wikipedia of andere websites;
alle foto pagina groot of schermvullend uitvergroten voor het beter bekijken;
het dichtdoen en op ieder moment het boek weer openen op de bladzijde waar je was gebleven de laatste keer;
via icons direct naar bepaalde websites te gaan;
filmpjes bij het onderwerp te bekijken via YouTube;
waar mogelijk 3D modellen laten roteren en alle kanten te bekijken;
jouw kopie kopiëren en doorgeven aan anderen, mits je geen wijzigingen aanbrengt in het boek;
iedere kopie bekijken op PC/tablet/TV of smartphone van Apple.
Ludo van Goethem, bestuurslid van de MKA te Antwerpen heeft samen met Hans Sanders een iBook gemaakt over de calcietvormen die in België te vinden zijn. Ludo van Goethem is al lange jaren in België erg bekend om zijn kennis van specifieke mineralen die in België te vinden zijn, ook met de verschillen per locatie in verschijningsvormen van dergelijke mineralen. Wij hopen dan ook dat hiermee een eerste stap is gezet naar een serie iBooks over mineralen, te vinden in België met een nadere uitleg daarover.
Ludo van Goethem behandelt in zijn boek de volgende elementen m.b.t. calciet:
Wat is calciet
Wat zijn de kristalstructuren
Calciet en het milieu
Calciet-voorkomen in België
Fluorescentie van calciet
De verschillende kristalvormen die in België voorkomen:
Het prisma
De rombhoeder
De skalenoeder
Complexe vormen
Tweelingen
Begeleiders van calciet
Speciale toevallige effecten in verschijningsvormen
Alles voorzien van illustraties van de diverse vindplaatsen in België. Kortom zeer lezenswaardig voor iedere zoeker die niet te ver van huis toch iets leuks zo willen en kunnen vinden, omdat in een aantal van de groeves het nog steeds mogelijk is toegang te verkrijgen.
Calcite en Belgique
Op verzoek van de franstalige organisatie AGAB is de Nederlandse versie door hen vertaald en geupdate naar de laatste Nederlandstalige versie. Voor de GEA kringen kan deze versie interessant zijn om tezamen met de NL versie mee te nemen bij een bezoek aan een van de groeves en de directies te verrassen met bijv een geprinte versie van de twee boeken om aan te geven dat verzamelen ook een meerwaarde heeft voor het begrip van de mineralen uit hun groeves.
"Dit is geen makkelijk boek voor de amateur verzamelaar, maar het is ook niet de bedoeling om het na één lezing te begrijpen. Ik (Ludo van Goethem) heb ook niet alles op één avond geleerd. Neem je tijd en concentreer je op dat deel dat op dat ogenblik belangrijk is voor jou. Beschouw het meer als een naslagwerk om je specimens te begrijpen en van het juiste etiket te voorzien."
Het iBook Dinosauriërs is gemaakt specifiek voor de doelgroep 8-18 jaar, maar het is ook zeker leuk lees- en kijk materiaal voor ouderen die in dit onderwerp zijn geïnteresseerd. Het is tot stand gekomen dankzij de medewerking van een groot aantal instellingen die geheel kosteloos materiaal hebben aangeleverd of ons toegang hebben gegeven tot het maken van foto's ter plekke.
We hebben geprobeerd het onderwerp zo dicht mogelijk bij huis te houden, met af en toe een uitstapje buiten ons land, om te laten zien dat ook in Nederland deze dieren hun sporen hebben nagelaten en waar we de confrontatie met hun overblijfselen kunnen aangaan.
De volgende onderwerpen komen in het boek aan de orde:
Een inleiding op Dinosauriërs
De geschiedenis van de dinosauriërs
Zijn vogels wel niet nakomelingen van dino's?
3D modellen van dinosauriërs om mee te spelen in het boek en wat extra info
Het dinopark in Amersfoort
Het dinopark in Boxtel
Het dinopark in Munchehagen Duitsland, grootste van Europa
De groeve in Winterswijk en wat er te vinden is
De groeves in Zuid Limburg
De Musea die grote collecties hebben:
het Museum te Brussel
Het Museum van Naturalis
Het Oertijd Museum in Boxtel
Het museum in Erfoud Marokko, waar veel fossielen vandaan komen
Artwork met dino's als onderwerp
Films en DVD's met dinos als onderwerp, slechts een kleine greep uit duizenden
Apps over Dinosaurussen
Overal in het boek vind je verbindingen met het internet en worden er verbindingen gemaakt met YouTube om goede uitleg-films te laten zien van bijvoorbeeld Discovery Channel of National Geographic of History Chanel. Jammer genoeg is niet altijd alles in het Nederlands beschikbaar maar biedt toch wel zoveel visuele duidelijkheid dat we vonden ze te moeten plaatsen.
Wij denken dat dit boek erg geschikt is ook voor onderwijsgevenden, scholen en bibliotheken, dus GEA bestuurders hier uw kans om verbindingen te leggen en in uw omgeving hen dit gratis aan te bieden voor gebruik binnen hun leeromgeving.
MIM museum
Vorig jaar verscheen in ons GEA tijdschrift een uitgebreid artikel over de opening van het MIM-museum in Beirut, Libanon. In dat artikel lieten we zien waarom dit museum zo bijzonder is en met name vanwege het concept dat kunstwerken die gemaakt zijn door moeder natuur evenzo vanwege hun schoonheid een plek verdienen om bewaard te blijven voor het nageslacht en zo kun je er de meest bijzondere mineralen vinden, handstuk formaat, die er te vinden zijn op deze aarde. Het museum zelf laat regelmatig op Facebook foto van deze natuur-kunstwerkjes zien en dat was voor ons de reden contact op te nemen met het museum en samen met hen een serie iBooks te maken over hun collectie.
Samen met Carole Attalah, curator van het museum heeft Hans Sanders een uitgebreide serie van 15 iBooks gemaakt waarbij de mineralen op alfabet zijn geordend. Achter in ieder deel staat een index om te laten zien wat er in het museum te zien is en welke mineralen nu in het iBook voorkomen. Dit is gedaan vanwege de omvang van het werk en we het gesplitst hebben in een volgorde in de tijd waarbij we gaan proberen iedere twee maanden in de boeken verder aanvullingen op te nemen.
Ieder deel kent een korte inleiding over het museum met een video als rondleiding;
Ieder mineraal is voorzien van een korte inleidende tekst (meestal van Wikipedia), maar waar die niet voor handen was, de engelstalige versie daarvan, die we toekomstig zullen gaan vertalen;
Ieder mineraal is voorzien van kristallografische informatie, leidend daarbij is webmineral.com en per mineraal is er een verbinding gemaakt;
Ieder mineraal is voorzien van een link naar het duits-/engelstalige Mineralien Atlas;
Voor zover mogelijk is er voor ieder mineraal een link voor 3D animatie en vindplaats differentiatie naar smorf.nl;
Veel mineralen zijn voorzien voor een kort YouTube filmpje, soms over het mineraal zelf, soms over het vinden ervan
Kortom: met deze serie van 15 iBooks heb je zelf een prachtige digitale mineralen-atlas met werkelijk schitterende foto's van erg bijzondere mineralen. En deze collectie zal stelselmatig verder worden uitgebreid, samen met het museum.
Herman van Dennebroek heeft in zijn artikel over het eerste mineraal van de maand Descloiziet en kristallografie het begrip 3d aangehaald. Hij noemde met name ook het Internationale Jaar van de Kristallografie 2014 als een vertrekpunt waar in diverse landen door geologische organisaties op in wordt gegaan. Hans Sanders is daar dieper op ingegaan om te zien waar dat toe kan leiden in het dagelijks leven en in dat van de hobbyist mineralen-verzamelaar of lapidarist. In dit artikel worden o.a. 3D printen, scanning, kunst en wetenschap besproken.
De tentoonstelling 'Het staartje van het Krijt – de groeve Curfs in beeld' heeft geleid tot hernieuwde belangstelling voor macrofossielen uit het jongste deel van het Maastrichtien (ca. 66 miljoen jaar geleden) en het daaropvolgende Paleoceen. De tentoonstelling werd georganiseerd in het kader van het eeuwfeest van het Natuurhistorisch Museum Maastricht, tussen 11 maart en 13 mei 2012. De fauna's van direct voor en na de meteorietinslag, die het eind betekende van de geologische 'Middeleeuwen', stonden centraal in deze tentoonstelling. De tunnel die de voormalige groeve Curfs verbindt met de buitenwereld (deze was aangelegd in de groevewand en verbond de groeve met het Geuldal, c.q. de weg) heeft ervoor gezorgd dat er altijd een zweem van mysterie rond deze plek hing. Dat bleef zo tot er in 2009 een einde kwam aan de ontginning. Sinds het voorjaar van 2012 is de groeve door de beheerder, Stichting Het Limburgs Landschap, opengesteld voor publiek en heeft de natuur weer vrij spel. Het onderzoek van de fossielinhoud van de kalkstenen uit het Laat-Krijt en vroegste Paleoceen gaat onverminderd door op basis van eerder aangelegde collecties.
In een nieuwsbrief van de British Micromount Society uit 2011 werd aandacht besteed aan een USB-microscoop van het merk Veho. Wilfred Moorer benaderde Herman van Dennebroek in 2012 met de vraag of hij dergelijke apparaten kende en of hij het betreffende apparaat eens aan de tand wilde voelen. Herman was reeds bekend met het fenomeen USB-microscoop, maar had de apparaten steeds als 'speelgoed' beschouwd. Na enig zoeken op het internet bleek dat er tientallen verschillende soorten USB-microscopen bestaan, variërend in prijs tussen €20 en €800. De reclameteksten over de digitale microscopen klonken veelbelovend. Het lijkt erg praktisch om van een onbekend mineraal even met de digitale microscoop een foto te maken en naar een bevriende mineraloog te sturen en zo om hulp te vragen. Maar hoe werkt het in de praktijk? We besloten om een serieuze vergelijkende test te doen met een aantal verschillende USB-microscopen.
Ludo van Goethem, o.a. bij ons bekend vanwege zijn iBook over Calciet in België, heeft een nieuw iBook gepubliceerd over veldspaten. Het wordt gelijktijdig gedistribueerd in Nederland en België, zodat de leden/donateurs van beide organisaties van deze nieuwe publicatie profeit kunnen hebben. Het nieuwe boek is van vergelijkbare opzet met het Calciet-boek en er is weer gebruik gemaakt van de extra opties die een virtueel boek mogelijk maakt.
Ludo behandelt uitgebreid de volgende onderwerpen m.b.t. de veldspaat-groep:
de structuur en chemie van veldspaten
de kleuren
de kristalvormen
iets over fasediagrammen
tweeling-kristalvormen
leuciet en veldspaten
associaties bij veldspaten
veldspaten die je in je eigen woonomgeving kunt tegenkomen
Al enige tijd kun je op beurzen steeds vaker opalen te koop zien, die niet uit Australia, USA, Mexico of Peru komen maar uit Ethiopië. Al snel deed het verhaal de ronde dat deze opalen slecht te bewerken waren ondanks dat ze er zo mooi uit zagen. Daarom heeft GEA het initiatief genomen om een boek over Opalen uit Ethiopië uit te brengen, waarbij een flink deel over opalen in het algemeen gaat maar ook een aantal hoofdstukken met foto's en video's uitgelegd wordt hoe het bewerken van Ethiopische opalen met succes gedaan kan worden. De specialist Sander Door laat zien hoe je het doet, Hans Sanders heeft de overige informatie verzameld die je zou moeten weten om een opaal als edelsteen te kunnen begrijpen en waarderen.
In 2003 publiceerde Paul Tambuyser zijn boek Mineralen herkennen. Dat boek, als pdf te downloaden op de website van de MKA, is geheel bewerkt door Paul Tambuyser en Hans Sanders tot een serie van 10 iBooks. Het boek is geheel omgezet naar een cursus serie voor de amateur die graag meer wil weten over zijn hobby. Ieder boek behandelt een bepaald aspect op grond waarvan je mineralen kunt leren herkennen, waar nodig voorzien van nieuwe foto's van verzamelaars of het MIM-museum. Er is ook een kleine handzame determinatie-gids gemaakt, die in het veld te gebruiken is. Alle boeken zijn ook te gebruiken op je iPhone, je iPad of Apple computer.
Alle boeken zijn waar nodig voorzien van links naar websites voor meer uitleg of naar YouTube filmpjes. De delen lenen zich ook erg goed om in kleine groepjes samen ze te gebruiken als een cursus-handboek om mineralen te leren determineren. Ze zijn dan ook zo opgezet dat het niet nodig is om ze achtereenvolgens te lezen.
Begin 1900 zochten zogenaamde prospectors naar goud in het gebied rond Gilberton, ten zuiden van George Town. Dat vonden ze niet maar wel een overvloed aan knolachtige agaten in een van de beken die het stadje in stroomde. Ze waren uit het carboon basalt geërodeerd waar een dikke laag Hamstone zandsteen overheen lag. Deze zandsteen van 235 miljoen jaren oud kwam te voorschijn in een gebied van ongeveer 80 km2. Dit gebied werd spoedig daarna bekend als Agate Creek en werd voor het eerst beschreven door W.E. Cameron in zijn GSQ Report no. 151 uit 1900. Toentertijd werd er weinig waarde aan toegekend omdat het meeste agaat uit Idar Oberstein kwam en nieuw ontdekte gebieden in Brazilië. En bijna alles werd dan ook verhandeld in Idar Oberstein als het centrum van de handel.
Na Wereldoorlog 2 werden er pogingen gedaan om zware machines het gebied in te brengen om het agaat commercieel te gaan exploiteren. Tegelijkertijd bleek in Australië zich een nieuwe hobby te ontwikkelen: het slijpen en polijsten van stenen. En dus storten massa's mensen zich op het gebied om er met handgereedschap aan de slag te gaan en waar commercie ontstaat, ontstaat tegelijkertijd afgunst en nijd. De overheid greep via wetgeving in en verbood het gebruik van zware machines in het gebied en moest men een licentie kopen bij het Governement om er te mogen zoeken met hand gereedschap.
Inhoudsopgave:
Agate Creek geschiedenis
Agate Creek beschrijving van de vindplaatsen
De geologie van het agaat en het ontstaan er van
De fotogallerij van Michael Long, een van de mooiste collecties
Er komen op bepaalde plekken in Nederland grote zand- en grindafzettingen voor die worden ontgonnen. Aan de hand van een nauwkeurige beschrijving, gedaan door Naturalis, wordt een tip van de sluier opgelicht van de afzettingen die vanaf het ontstaan van de aarde in het gebied van Rijn en Maas zijn gedeponeerd.
Inhoudsopgave:
Afzettingen in Nederland door de miljoenen jaren heen
Wat is grind en hoe gaan grindafgravingen
Vondsten uit de afgraving Terraq
Vondsten uit de afgraving Teunesen in Tienray
Vondsten uit de afgravingen rond Heesergut (D)
Vondsten uit de afgraving Teunesen in Arcen Klein Vink
Stichting GEA heeft in 2018 een aantal educatieve fossielenwandelingen langs gebouwen en stoepen ontwikkeld, die Amsterdammers en bezoekers van de hoofdstad kunnen uitvoeren. Het project ‘Amsterdamse fossielen onder de loep’ is medegefinancierd door het NME Fonds van de gemeente Amsterdam, in samenwerking met ANMEC.
De wandelingen kunnen zelfstandig uitgevoerd worden; een gids is overbodig. Hierdoor kunnen meer mensen kennis nemen van fossielen uit het Carboontijdperk in Amsterdam.
Het iBook bevat int totaal meer dan 150 detailfoto’s en ca. 45 overzichtsfoto’s, die het zelf zoeken naar fossielen vergemakkelijken. Daarnaast is beknopte achtergrondinformatie over de Paleozoïsche fossielengroepen toegevoegd op een gepopulariseerde wijze.
De wandelroutes
In totaal zijn vijf routes uitgezet, grotendeels langs de grachten:
Route 1: Torensluis (rondwandeling): 8 indicatiefoto’s met kaartje(s); 26 detailfoto’s;
Route 2: Singelgracht (rondwandeling): 15 indicatiefoto’s met kaartje(s); 48 detailfoto’s;
Route 3: Rondom de Dam: 5 indicatiefoto’s met kaartje(s); 18 detailfoto’s;
Route 4: Prinsengracht-Zuid:11 indicatiefoto’s met kaartje(s); 42 detailfoto’s;
Route 5: Prinsengracht-Centrum 6 indicatiefoto’s met kaartje(s); 21 detailfoto’s.
Doelgroepen
Dit iBook is bedoeld voor:
Amsterdammers en bezoekers van Amsterdam van álle leeftijden;
Leerlingen en studenten van alle onderwijsniveaus;
Leerkrachten en docenten van alle onderwijsniveaus, met name vanuit de zaakvakken biologie en aardrijkskunde;
Musea en organisaties voor natuur- en milieu- en geo-educatie.
De samenstellers
De samenstellers van dit iBook zijn allen betrokken bij Stichting GEA. Vragen over dit iBook kunt u aan hen richten.
Fotografie en teksten: Annemieke van Roekel (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.)
Fotobewerking: Ap Bernhart
Technische realisatie/pdf/handleiding: Hans Sanders (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.)
Dit iBook is een bewerking van het Themanummer van stiching GEA, maart 1996, vol. 29, nr.1
Het iBook is geheel gedigitaliseerd en vervolgens zijn de foto’s tegen het licht gehouden, waar nodig aangevuld danwel verbeterd.
Ook zijn er wat latere artikelen aan toegevoegd en is het gecomplementeerd met een mooie selectie uit het project GB3D, een project uit Engeland dat ons hiervoor speciale toestemming heeft gegeven. In het iBook zijn dan ook 3D modellen hieruit apart opgenomen als een voorbeeld collectie.
Daarna is het gehel boek weer voorgelegd aan de auteurs met de vraag of ze teksten wilden wijzigen dan wel toevoegen en tenslotte heeft Prof dr S.Wendelaar Bonga het geheel op zijn consistentie bezien en waar nodig aanvullingen gegeven. ook zijn talloze links naar websites en YouTube filmpjes toegevoegd.
Dit iBook is een gedigitaliseerde heruitgave van het GEA themanummer uit 1981, vol. 14, nr.2.
Dit ibook is een behoorlijke herziening omdat door de ontwikkeling in de DNA technologie heel wat wijzigingen in de totale structuur van deze fossielen zijn aangebracht.
Het boek is herzien de oorspronkelijke auteurs, voor zover mogelijk, en is aangevuld met een collectie van Ellen Thomas, USA, die ons de basis data heeft gegeven om er 3D modellen van te maken.
Prof Anne Fortuin en drs. S. van Heck hebben de teksten voorzien van commentaren. Ook zijn er veel links naar websites en youTube filmpjes toegevoegd.
Het iBook telt 109 pagina’s en telt 11 hoofdstukken.
Dit is een gedigitaliseerde heruitgave van het GEA themanummer uit september 1982, vol. 15, nr. 3.
Het boek is weer voorgelegd aan de auteurs en waar mogelijk / nodig voorzien van aanvullingen. Veel fotomateriaal hebben we gekregen van Dr. M. Kahl met name uit het gebied van Thuringen.
Daarom is een apart hoofdstuk over zijn collectie toegevoegd naast de vele voorbeelden uit Noord Europa. Ook zijn er veel links naar websites en youTube filmpjes toegevoegd.
Dit is een digitale heruitgave van het GEA themanummer uit maart 1993, vol.26, nr. 1.
Alle teksten zijn ter herziening aangeboden , voor zover mogelijk, aan de auteurs en voorzien van aanvullingen / opmerkingen.
Het geheel is daarna nog eens onder handen genomen door prof. S.Wendelaar Bonga en heeft er toe geleid dat delen uit de oorspronkelijke uitgave zijn verwijderd danwel ten dele zijn herschreven. Dit is in de teksten aangegeven. Ook zijn talloze nieuwe foto’s toegevoegd om een en ander te verduidelijken.
Ook zijn er veel links naar websites en youTube filmpjes toegevoegd. Het iBook bestaat nu uit 273 pagina’s, verdeeld over 12 hoofdstukken.
Dit iBook is een digitale heruitgave van het themanummer van GEA uit september 2001, vol. 34, nr. 3.
Alle teksten zijn aangeboden aan de auteurs en waar nodig / mogelijk voorzien van aanvullingen / wijzigingen of opmerkingen.Er zijn talloze links opgenomen naar websites en YouTube filmpjes over de onderwerpen.
Het iBook bestaat uit 197 pagina’s en 18 hoofdstukken. Sommige onderdelen zijn gereorganiseerd in nieuwe hoofdstukken om de overzichtelijkheid te bevorderen.
Dit iBook is een digitale heruitgave van the GEA thema-nummer uit 1980, vol. 13, nr. 3.
Alhoewel de grote animator achter dit deel G.Zuidema in juli 2018 is overleden, hebben we toch gemeend het boek te moeten heruitgeven, waar nodig voorzien van opmerkingen en commentaar.
Ook zijn er veel nieuwe foto’s toegevoegd en talloze links naar websites en Youtube filmpjes in aan gebracht. Het iBook bestaat uit 90 poagina’s, verdeeld in 7 hoofdstukken.
We kunnen je op de hoogte houden van updates voor zowel nieuwe als bestaande iBooks. Geef hieronder je e-mail adres op om het laatste nieuws te ontvangen. Uitschrijven is altijd direct mogelijk.
Agenda
Voor een overzicht van de geplande geologische activiteiten (voorheen GEA Kalender), zie geologie.nu
Dit iBook is een bewerking van het Themanummer van stiching GEA, maart 1996, vol. 29, nr.1
Dit iBook is een gedigitaliseerde heruitgave van het GEA themanummer uit 1981, vol. 14, nr.2.
Dit is een gedigitaliseerde heruitgave van het GEA themanummer uit september 1982, vol. 15, nr. 3.
Dit is een digitale heruitgave van het GEA themanummer uit maart 1993, vol.26, nr. 1.
Dit iBook is een digitale heruitgave van het themanummer van GEA uit september 2001, vol. 34, nr. 3.
Dit iBook is een digitale heruitgave van the GEA thema-nummer uit 1980, vol. 13, nr. 3.